Wysokie okna transeptu i te niższe, - chóru i ambitu, oprawne są w witraże. Piętnaście najstarszych pochodzi z XIII wieku! Dedykowane są Patronce świątyni - Matce Bożej, Świętemu Józefowi, Saint-Lô (Świętemu Laudzie z Coutances, biskupowi). W oknie północnego transeptu zobaczymy monumentalne przedstawienie Sądu Ostatecznego.
Zatrzymuję się przed każdym z nich w niemym podziwie. To nie są oprawione w ramki przypadkowo zestawione kawałki malowanego szkła, ale starannie przemyślany traktat teologiczny. Bo jak inaczej nazwać kompozycję, gdzie artyzm - mistrzostwo dzieła, łączy się w jednym uścisku z teologiczną treścią…?
Nie mam (jeszcze) skrzydeł, wzrok już nie tak ostry, mój telefon też nie sięgnie pierwszego rzędu przedstawienia, a przecież tu każda scena jest ważna i piękna.
Sięgam więc po zdjęcie zawodowca, gęste i nasycone światłem; kadr nie złamany perspektywą, obejmujący całość tematu. I oto chwila - moment: kurtyna podnosi się, i objawia się rzecz... Rzecz Ostateczna...
Czy sztuka średniowieczna, kiedy podejmuje tematy eschatologiczne, czy to w kamieniu, w malarstwie, czy jak tu - w szkle, przeraża? Żadną miarą. Piękno prawdziwe (czy istnieje fałszywe?) - źródło zmysłowych i poza-, doznań, nie trwoży, lecz zachwyca, porywa, budzi nadzieję. Daje wyraz Prawdzie z całą stanowczością, dydaktycznie, kiedy indziej - radykalnie. Tak, bywa też sztuka szkaradna, pełna groteskowych deformacji. Ale nie (o) tym jest nasz witraż.
Jak uczy Katechizm religii katolickiej, są trzy rzeczy ostateczne: śmierć, po niej sąd i…
I o tym właśnie jest witraż w Notre Dame de Coutances - piekło albo Niebo…
Święty Michale Archaniele, wspomagaj nas w walce, a przeciw niegodziwości i zasadzkom złego ducha bądź nam obroną. Oby go Bóg pogromić raczył, a Ty, Wodzu niebieskich zastępów, szatana i inne duchy złe, które po tym świecie krążą, mocą Bożą strąć do piekła.
Amen.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz